GEMİ İNŞA SEKTÖRÜ VE YANS İKİ AYDA BİR YAYINLANIR• EYLÜL-EKİM 2009• YIL2 • SAYI10• 4.5TL• 1 y -- dsyg www.dogayayin.com
\ J - ~WHISPERGEN'" ~)~ ~~~ DOEN WATERJETS HEAT AND POWER SVSTe.M haiko TEKNİK DONANIMlAR MÜMESSİUİK VE TİCARET A.Ş. Evliya Çelebi Mah. ~auf Orbay ~ad .. Gizem Sok. No:6 Tuzla lstanbul TURKIYE Tel: +90 216 447 51 91 Fax: +90 216 447 51 93 www.hatko.com. tr
EYLÜL / EKİM 2009 YIL 2 • SAYI 10 İçindekiler _______________ _ Kapak fotoğrafı: Sertaç Aytaç/ Çelik Tekne Tersanesi 4 Haber 10 Yorum Dr. Sedat Karabulut: "Emniyetsiz Durum ve Davranışlar" 12 Teknik Tozaltı Kaynağı Yöntemi 16 Büyüteç Unikal Kalibrasyon ve Test Laboratuvarı 18 Uygulama & Röportaj Dearsan Tersanesi'nde IFS Uygulamaları 22 Ürün & Röportaj Atlas Copco GTG40 Taşlama Motoru 24 Tersane Çelik Tekne Tersanesi 30 Makale Gemi inşaatı Sektöründe Kullanılan Yazılımların Gemi Dizaynındaki Gelişmelere Etkisi
GEMİ İNŞA SEKTÖRÜ VE YAN SANA visi DERGİSİ Sahibi ve Sorumlu Yazılşlerl Müdürü İsmail Ceyhan iceyhan@dogayayin.com Yazı İşleri Müdürü Sertaç Aytaç sertacaytac@dogayayin.com Yazı İşleri Uğur Doğan ugurdogan@dogayayin.com Reklam Müdürü Barış Türkan baris@boatbuilderturkey.com Abone ve Okur Sorumlusu Diler Sunay abone@dogayayin.com Grafik Altan üren Elif Cankan Hicran Sopaoğlu Sayfa Düzeni Ömer Duman Ulaştırma ve Dağıtım Yavuz Erdoğan Baskı ve Cilt Altan Basım Ltd. - Aydın Avcı Yüzyıl Matbaacılar Sitesi / Bağcılar Tel: 0212. 629 03 74 Yayınlayan Doğa Yayıncılık ve iletişim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. -dsyg 00(M UK10Ml YAYlN GfllrJIIU Yönetim Yeri: Ali Nazım Sk. No: 30 Koşuyolu 3471B Kadıköy/İSTANBUL Tel: 0216 327 80 1D Fax: 0216 327 79 25 lnternet: www.dogayayin.com E-posta: info@dogayayin.com Fiyatı: 4.50 TL. Yıllık Abone: 25.00 TL. © 2009 Doğa Yayıncılık ltd. Şii. ISSN:1307-9204 2 ayda bir yayımlanır. ~ ScktOrel Yayıncılar I , "' _ı DerrıoCı Ôyesktlf -.\..~ -.seyad.org TOmTOrtdye'de d~ıtılmaktedır. Basın Kanunu•n•q&-eyerel sOrell yayındır Editör Kımıldamayan Yapraklar "Yaprak kımıldamıyor" "Siparişler bıçak gibi kesildi" "Sektör yoğun bakımda" ... Ve bunlar gibi onlarca cümle, ifade... Son bir senede tersanelerde en çok duyduğumuz laflar ... Geçtiğimiz yıllarda, senede dört milyar dolara yakın ihracat geliri olan gemi inşa sektörü bugünlerde maalesef can çekişiyor; Duran ihracat, peşi sıra gelen sipariş iptalleri, kriz öncesinde gelen yeni inşa taleplerini karşılamak için banka kredileriyle inşa edilirken yarım kalan onlarca tersane ve yatırım ... Binlerce işsiz ... Ve kendilerini "sahipsiz" ve "yalnız" hisseden, üç dört nesildir tersanecilik yapan tersane sahiplerinin tersanelerini "satılığa" çıkarması kadar ümitsiz bir durum ... Maalesef tablo bu... Gemi inşa sektörünü "stratejik" bir sektör olarak gören bazı ülkelerin yaptığı gibi serbest piyasa ekonomisinin dışında, sektörü destekleyen çözümler üretilmesini bekleyen Türk gemi inşa sektörü temsilcilerinin artık dayanacak güçleri kalmadı. Türkiye, gemi inşa sektörünü stratejik önemi olan olan bir sektör olarak görüyor mu, görmüyor mu?.. Yaşananlar, pek görmediğini gösteriyor. Gemi inşa sanayicilerinin devletten beklentileri aslında para desteği değil. .. Söz konusu beklentiler, yapılabilir ve sektöre en azından kriz süresince nefes aldırabilir şeyler. Bir kaç maddede sıralayalım: Alınan kısa vadeli köprü kredilerinin vadelerinin uzatılması. Bu, en azından tersanelerin ellerindeki gemileri tamamlayabilmesini sağlayacak. - Yeni gemi tipleri yapabilme kabiliyetinin kazanılması ve pazar oluşturulması. Bu da devletin araştırma projelerine desteğinin artırılması ile mümkün. Kamu kurumlarının sahip olduğu deniz araçlarının ve koster filosunun yenilenmesi - Sigorta primlerinin düşürülmesi Karadeniz'de başlayan petrol arama ve deniz dibi kaynaklarının kullanımı projelerinde yer alınması ve bu alanda destek gemilerinin üretimi vs... Gemi inşa sektörünün, bu süreçte "batmadan" kriz sonrası yeniden canlanması beklenen inşa talebini karşılayabilmesi, rekabet gücünü ve kabiliyetini yitirmemesi için bunlardan en azından bir kaçının hemen hayata geçirilmesi gerekiyor. Ama maalesef bir senedir konuşulmasına rağmen henüz bir adım atılmadı. Sektör adım atılacağı günü sabırsızlıkla bekliyor ... Önümüzdeki sayıda görüşmek ümidiyle ... Sertaç Aytaç sertacaytac@dogayayin.com tersane • eylül-ekim 2009 3
V,aber _____ _ 8oat 8uilder Türkiye Dergisi, 828 Medya Çatısı Altında ... arma A.Ş. tarafından 15 sayı yayımlanan Boat Builder Türkiye dergisi 16. sayısından itibaren B2B Medya grubu dergileri arasına katıldı. Yat ve tekne imalat sektöründe yayın politikası, kapsamlı içeriği, deneyimli kadrosu ile kısa zamanda ilgiyle takip edilen sektör dergisi olan Boat Builder Türkiye, ortaklık düzeyinde katılım sağladığı B2B Medya grubu ile daha da güçlendi. Boat Builder Türkiye dergisinde; yazı işleri müdürü Gökhan Aydın, reklam müdürü Barış Türkan görevlerini devam ettirecek. Boat Builder Türkiye dergisinin yayıncısı i. Erdal Karaca, Karma A.Ş. ve B2B Medya Grubu arasında gerçekleşen ortaklık sonucunda dergide yayın danışmanı olarak yine sektörle birlikte olmayı sürdüreer ~AT VE TEKlı, iMALATsmoRu OERGıs, Türkiye .. _ .. __ , ___ --·····-··· .... ·-----.-.., cek. 1996 yılında yayımlanmaya başlayan Yalıtım dergisi başta olmak üzere Yalıtım, Çatı ve Cephe, Su ve Çevre dergileri ile iki yıldır yayımlanmakta olan Tersane dergisini bünyesinde barındıran B2B Medya "İlkeli, Güvenilir, Çağdaş Sektöre! Yayıncılık" geleneğini ve anlayışını, bünyesine katılan Boat Builder Türkiye dergisi ile daha geniş bir alana yayın hizmeti sunarak sürdürecek. 828 Medya eylül ayında kuruldu ve ekim başı itibariyle Karma A.Ş. ile ortaklık gerçekleştirdi. Başlarken bünyesinde beş sektöre! dergi ve Water & Environmental Turkey başlığı ile yılda bir kez İngilizce yayımlanan dergisi olmak üzere altı süreli yayını, Yalıtım Sektörü Kataloğu ile Su ve Çevre Sektörü Kataloğu olarak iki sektör kataloğunu bünyesinde barındıran B2B Medya, 1992 yılında Termodinamik dergisi ile sektöre! yayıncılığa başlayan Doğa Sektöre! Yayın Grubu'nun kurucu ortağı, SEYAD Sektöre! Yayıncılar Derneği Kurucu Başkanı İsmail Ceyhan yönetiminde sektöre! yayıncılık yapacak. B2B Medya Grubu dergileri ile Boat Builder Türkiye dergisine 0216 651 7878 pbx telefonundan ulaşabilir, www.dsygkitabevi.com adresinden online abone olabilirsiniz. 8oat Show 2009'un Ana SponsoruShop&MilesOldu luslararası İstanbul Boatshow bu yıl Shop&Miles ana sponsorluğunda "Shop&Miles Boat Show" adı altında düzenleniyor. Türkiye'nin denizcilik ve tekne alanındaki en prestijli uluslararası fuarlarından biri olan "Shop&Miles Boat Show", 21-26Ekim tarihleri arasında, 752 tekne kapasiteli Marinturk İstanbul City Port'ta gerçekleşiyor. Yaşam keyfi yaratan son teknoloji teknelere ev sahipliği yapacak olan Shop&Miles Boat Show 2009, bu yıl ilk kez bir marina ortamında düzenleniyor. 50 binin üzerinde ziyaretçinin beklendiği Shop&Miles Boat Show'a, Garanti Bankası kredi kartı sahipleri ücretsiz girebiliyor. Türkiye'nin Yeni İhracat Yıldızı Mega Yatlar İstanbul Boat Show'da Sergilenecek NTSR Fuarcılık tarafından organize edilen Uluslararası İstanbul Boat 4 tersane • eylül-ekim 2009 Show, mega yatların yanı sıra boyları 3 metreden 30 metreye değişen yerli üretim ve ithal yat, tekne malzemeleri, aksesuarları ve hizmet sağlayan firmaları 50 bini aşkın ziyaretçiyle buluşturacak. Boat Show·un bu yıl ilk kez denizde düzenlenmesi, boyları 58 metreye ulaşan mega yatların sergilenmesine de olanak verecek. NTSR Fuarcılık Genel Müdürü Serkan Tığlıoğlu, son yıllarda Doğu Avrupa, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu bölgelerinde yat ve tekne endüstrisinde güçlü bir rekabet oluştuğunu ve ülkemizin bu rekabette öne geçmesini sağlayacak avantajlara sahip olduğunu dile getirdi. "Avrupa ve Amerika pazarlarında ekonomik krizin etkileri hissedilirken, Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere, yakın coğrafyamızdaki ülkeler giderek güçlü bir pazar yapısı sergiliyorlar. Önümüzdeki dönemde, küresel ekonomik koşulların da daha iyiye gitmesiyle bu pazarın önemi daha da artacak" diyen Tığlıoğlu, Türkiye'nin yat ve yat malzemeleri üretim gücüyle bu pazarın en güçlü oyuncusu olma şansına sahip olduğunu söyledi. Uluslararası İstanbul Boat Show·un bu yıl ilk kez denizde düzenlenecek olmasının, boyları 58 metreye ulaşan mega yatların sergilenebilmesine de olanak sağlayacağını söyleyen Serkan Tığlıoğlu, "Bugün Avrupa'nın pek çok önemli fuarı kapalı alanlarda sıkışıp kalmış durumda. Buralarda en fazla 20 metrelik tekneler sergilenebiliyor. Oysa biz, 21-26 Ekim tarihleri arasında Marinturk İstanbul City Port'da mega yatları sergileyebileceğiz" dedi.
Sanmar Ulupınar V'i Teslim Etti anmar Denizcilik tarafından Rus Sovcomflot firması için inşa edilen Ulupınar V römorkörünün isim ve bayrak değişim töreni 30 Temmuz Perşembe günü Tuzla Gisaş Rıhtım'da gerçekleştirildi. Ünlü Rus kaptanlarından Aleksey Reutov'un adı verilen Ulupınar V, Sanmar Denizcilik'in bu sene teslim ettiği altıncı yeni inşa römorkörü oldu. Firma, 2009 yılı içinde Rusya'ya 3, Dominique Cumhuriyeti, Almanya ve italya'ya birer tane römorkör ihraç etti. Devir teslim töreninde konuşan Sanmar Denizcilik Yönetim Kurulu Üyesi Cem Seven, "Bu römorkör Rusya'nın en büyük tankerlere sahip şirketine entegre olacak ve adını aldığı kaptanın liman şefliği yaptığı Murmansk Limanı'nda çalışacak. Önde gelen klas şirketleri tarafından onaylanmış ve yüksek teknoloji manevra kabiliyetli Azimuth iticili olan römorkör, tüm ulusal ve uluslararası güvenlik ve ekoloji standartlarını karşılıyor. Römorkör, Rusya Federasyonu bayrağı taşıyacak" dedi. Sene sonuna kadar Dubai, Dominik ,--=hıE. , l. ., Cumhuriyeti ve Norveç'te yerleşik şirketlere 6 römorkör daha teslim edeceklerini söyleyen Cem Seven, Murmansk kentinde liman operasyonlarında kullanılacak ve 45 ton çekme gücüne sahip Kapitan Reutov'un, standart donanımının yanı sıra değişken hava şartlarına göre üretildiğini de dile getirdi. Kazan sistemi eklenerek Rusya'nın soğuk hava şartlarına uygun hale getirilen Kapitan Reutov'un ısı kaybını minimuma indirmek için açık olan her alanı izolasyon malzemeleriyle kaplandı. Kıç güverteye gerekli koşullarda konteyner taşıması için flush ayaklar monte edildi. Yangınla mücadele için monitör sayısı ikiye çıkarıldı. Açık hava şartlarına maruz kalan bütün elektronik cihazlara özel ısıtıcılar monte edildi. içme suyu tankı, özel olarak imal edilmiş ısıtıcılarla hava sıcaklığından etkilenmeksizin sürekli 15 °C olacak şekilde ayarlandı. ASD sevk sistemiyle donatılan Kap!an Reutov, çok hassas manevra kabiliyeti gereken alanlarda rahatlıkla kullanılabiliyor. ",..,- Gemi İnşaada Yalova-Kore İşbirliği alova'da son dönemde gelişmeye başlayan gemi inşa sektöründe Güney Kore ile işbirliğinin tohumları atıldı. Güney Kore'nin İstanbul Başkonsolosluğu Ticari Ataşesi Byoung Je Chun, çeşitli temaslarda bulunmak üzere Yalova'ya geldi. Yalova Gemi Sanayicileri Derneği (YAGESAD) Başkanı Behram Kavlak tarafından ağırlanan Je Chun, Yalova Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Birol Özsümer'i ziyaret etti. Ziyaret öncesi bir açıklama yapan YAGESAD Başkanı Behram Kavlak, Güney Kore ile tersaneler konusunda işbirliği yapmak amacında olduklarını söyledi. Tersane İşçileri Mesleki Eğitimden Geçirilecek Yalova Gemi Sanayicileri Derneği (YAGESAD), Yalova Üniversitesi Rektörlüğü ve Mesleki Eğitim Müdürlüğü arasında işçilerin mesleki eğitimlerini öngören protokol, Yalova Üniversitesi Toplantı Salonu'nda imzalandı. imza töreni öncesinde mesleki eğitim çalışmalarıyla ilgili bilgi veren YAGESAD Yönetim Kurulu Başkanı Behram Kavlak, "Dernek olarak Yalova Üniversitesi Rektörlüğü ve Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü'yle imzalanan protokol gereğince mevcut çalışanlar içerisinde mesleki eğitim alması gerekenlere tersane iş kollarına uygun eğitim vermeyi hedefliyoruz" dedi. Yalova Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Niyazi Eruslu da "Üniversite, sanayi ve devlet bir araya gelirse bir düzlem oluşur ve sistem çalışır. Bunlardan birisi eksik olduğu takdirde düzlem kurulamaz ve sistem çöker. Bugün oluşturulan mesleki eğitime yönelik işbirliğinde bu düzlem sağlanmıştır" şeklinde konuştu. "/" tersane • eylül-ekim 2009 5
haber __________________________ _ Hempel'inYeni Ambar Boyası, Tamir Bakım Aralığını Uzatıyor empel'in yeni epoksi boyası Hempadur Ultra-Strength, gemilerin ambarları için tasarlanmış. Temmuz ayında lansmanı yapılan boya, zor koşullar altında bile gemilerin ambarlarını koruyarak, mükemmel bir aşınma ve darbe direnci sağlıyor. Hempadur Multi-Strength 47500 ise gemilerin ambarlarını yükleme sırasında sert kargoların neden olduğu aşınma ve mekanik hasardan koruyor. Ürün, 10 yıllık tamir-bakım aralığıyla bakım onarım maliyetlerini de azaltıyor. Ambarların, geminin diğer bölümlerinden daha fazla darbeye maruz kaldığını ve gemi sahiplerinin çok dayanıklı bir ambar boyasına ihtiyaç duyduğunu söyleyen Hempel Grup Deniz Ürün Müdürü Michael Aamodt, "Hempadur Ultra-Strength diğer epoksi boyalardan daha iyi bir koruma sunuyor. Gemi sahipleri daha az tamir - bakım ve tekrar boyama yaparken aynı zamanda zaman ve paradan da tasarruf edebilirler" şeklinde konuşuyor. Test sonuçlarına göre sınıfının en iyisi İngiltere'deki "Scientific&Technical Services Limited" tarafından bağımsız kömür kargo testi gerçekleştirilen Hempadur Ultra-Strength, sıcak ve sert köşeli kargolara karşı en iyi performans gösteren epoksi boya olarak sınıflandırıldı. Aynı zamanda uygulama performansı açısından da sınıfının en iyisi olan ürün, piyasadaki benzer boyalardan daha hızlı kuruyor ve değişik hava koşullarında tüm yıl uygulanabiliyor. Dayanıklı formülasyonu sayesinde çok sıcak kömür kargolarına maruz kalması durumunda bile boya sert kalıyor. '\. RMK, North Sea Giant'ı Denize İndirdi MK Marine'in inşa ettiği 153 metrelik North Sea Giant, denize indirildi. Tersaneden yapılan açıklamaya göre, dünyada inşa edilen en büyük konstrüksiyon gemilerinden biri olan North Sea Giant, taahhüt edilen süreden kısa zamanda tamamlanarak denize indirildi. 120 personelle açık denizlerde uzun süre kalacak şekilde tasarlanan gemide, gelişen teknoloji ve artan hammadde ihtiyaçlarına pa6 tersane • eylül·ekim 2009 ralel olarak açık denizlerde ve derin sularda araştırma yapmak, değerli maden çıkartmak amacıyla güverte üzerinde bir adet 400 ton, bir adet de 250 ton kaldırma kapasitesine sahip katlanabilir iki adet vinç bulunuyor. Norveçli North Sea Shipping firması için inşa edilen gemide helikopter pisti, jimnastik salonu, sinema salonu ve sauna gibi sosyal alanlar da yer alacak. Türker Tersanesi 6. TankeriDenize İndirdi ocaeli Serbest Bölgesi'nde kurulu Türker Tersanesi'nde inşa edilen 6. tanker olan 5 bin 500 dwt'lik "Sarah Dee" adlı kimyasal tanker, törenle denize indirildi. Admarin Denizcilik için yaptırılan 125 metre uzunluğunda, 17 metre genişliğindeki Sarah Dee'nin denize indirilme töreninde konuşan Türker Gemi Yapım Sanayi ve Ticaret A.Ş. Mali ve İdari İşler Koordinatörü Gökhan Demirci, küresel finansal krizin hem yurt içi hem de yurt dışında gemi sanayini aşırı derecede olumsuz etkilemesine rağmen kendilerinin üretime devam ettiğini söyledi. -ı. Plastik Boru SektöründekiSon Gelişmeler Konuşuldu ünya plastik sektöründeki son gelişmeleri, Türk plastik üreticileriyle buluşturan PAGEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı), Eylül ayında uluslararası bir organizasyona imza attı. Uluslararası Plastik Boru Sistemleri Konferansı, 29-30 Eylül tarihlerinde Novotel'de gerçekleştirildi. Uluslararası Plastik Boru Sistemleri Konferansı, PAGEV'in,45 yılı aşkın süredir eğitim, ürün test ve sertifikasyonu, araştırma ve yönetim sistemleri ve belgelendirme konularında Avrupa'nın önde gelen servis sağlayıcısı olan SKZ ile işbirliği sonucu hayata geçirildi. Boru sektöründeki son gelişmeleri, malzeme ve uygulamaları tartışmak için önemli bir platform yaratan konferans sayesinde uluslararası katılımcılar, Türkiye ve Asya pazarını tanıma fırsatı buldu.
D-Marin Didim Hizmete Açıldı urizm sektöründeki derinleşme ve genişleme stratejisi çerçevesinde marinacılık alanındaki yatırımlarına hız veren Doğuş Grubu'nun Türkiye'deki ikinci marinası D-Marin Didim, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açıldı. D-Marin Turgutreis'in ardından, Ege ve Akdeniz çanağındaki ikinci yatırım olan D-Marin Didim'in açılışına Erdoğan'ın yanı sıra Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk ve Doğuş Holding CEO'suHüsnü Akhan da katıldı. D-Marin Turgutreis Marina ile marinacılık sektörüne adım atan Doğuş Grubu, son dönemde yaptığı ulusal ve uluslararası hamlelerle turizm sektöründeki derinleşme ve genişleme stratejisini kararlılıkta uyguluyor. Geçtiğimiz ay Hırvatistan'da Mandalina Yacht&Club ile ilgili bir ortaklık anlaşması imzalayan Doğuş Grubu, son olarak Port Göcek Marina ve Select Maris Otel'i bünyesine katacağını açıkladı. Hırvatistan'ın Sibenik kentindeki Mandalina Marina&Yacht Club'da mevcut marinaya ortak olan, bunun yanı sıra IGYve NCP şirketleriyle yaptığı işbirliği ile marina alanında biri 4 yıldızlı diğeri 5 yıldızlı olmak üzere iki otel ve bir alışveriş sahasının yapımını üstlenen Doğuş Grubu, Mandalina Marina& Yacht Ctub'da bir de mega yat marinası inşa edecek. Toplam yatırım tutarı 100 milyon euro olarak planlanan projede, bu tutarın yaklaşık üçte biri Doğuş Grubu tarafından karşılanacak. Mandalina Marina&Yacht Club'ın işletmesi ise IGY ile Doğuş Grubu'nun ortaklığında yürütülecek. 75 Milyon Dolarlık Yatırım Yaklaşık 75 milyon dolara mal otan ve yapımı 2.5 yılda tamamlanan D-Marin Didim, 400 deniz, 650 kara kapasitesi, 70 bin metrekare kara sahası, 400 tonluk ve 75 tonluk 2 travel lift, 2 büyük hangarıyla bölgeye gelen tekne sahiplerine uzun veya kısa süreli kara park olanağı sağlıyor. Yacht Club, sosyal hizmetler, teknik servis, liman, marina ofis ve çevre koruma hizmetleri gibi imkanlarla tekne bağlayanlara hizmet veren marinada, içinde bar, cafe ve restaurantın olduğu bir de alışveriş merkezi yer alıyor. t-,... CARLINGSWITCH Dünyanın tercih ettiği Sigortave Switchler Uzaktan kumandalı elektrikli devre kesici 210 Arnp. C Serisi Dimmer 12 ve 24 V V Serisi Switchler AA1 Serisi Sigorta AA2 Serisi Sigorta CA1 Serisi Sigorta CA2 Serisi Sigorta t\~\\\toma.ti.a. i.\d:~\i.. ELEKTRİK DONAN/MI TersanelerBölgesi NuhSanayiSitesi No.24/2 Tuzla İSTANBUL Tel/Fax.0216395 28 89 - 395 38 81 GSM.0533659 78 45 www.elektromarinltd.com tersane • eylül-ekim 2009 7
haber _______________ _ GESADGenelKurulu Gerçekleştirildi emi Sanayicileri Derneği Genel Ku· rulu 30 Haziran Salı günü Türk Loydu Prof. Teoman Özalp Salo· nu'nda gerçekleştirildi. Genel Kurulda tekrar seçilen İMEAK GESAD Başkanı Ziya Gökalp,"Bu genel kurul derneği· mizin kuruluşundan bu yana en yo· ğun geçirdiğimiz 2008 ve 2009 dö· neminin bir değerlendirmesi ve önümüzdeki dönem çalışmalarının belirlenmesi özelliğini taşıyor" dedi. Denizcilik Müsteşarlığı Gemi inşa ve Tersaneler Genel Müdürü Yaşar Duran Aytaş da yaptığı konuşmada "Biz 80 öncesi kuşağız. Tersaneler dediğimiz zaman aklımıza Haliç'te birkaç tersane, devlet tersanesi ve aske· ri tersaneler gelirdi. 2002 yılında 37 tane tersanemiz vardı. Bakanımızın göreve gelmesiyle beraber, Türki· ye'de denizcilikte çığır açıldı. O gün 37 olan tersane bugün 45'e çıktı ve plan· lananlarla birlikte 147 adede çıkacak" ifadelerini kullandı. Tersane, yat ve tekne imal yerleri· nin kurulmasının kolay olmadığını dile getiren Aytaş, "En önemli konu, bu bölgede gemi yapı meslek lisesinin ol· mamasıydı. Geçen yıl bu çalışmayı başlattık ve sonuca vardık. Okul geçen Eylül ayında ilk öğrencilerini aldı" dedi. Global krize de değinen Aytaş, "Sektörde iyi bir noktaya geldik ve daha da iyi olacağına inanıyorum. Navlun fiyatları yükselmeye başladı. Önümüzdeki yıllar bizler için çok daha iyi olacak" şeklinde konuştu. Gemi ihtisas Organize Sanayi Böl· gesi hakkında kurula bilgi veren Özdemir Ataseven ise "GESAD olarak organize sanayiyi Tuzla'da havaalanı al· tındaki bölgede düşündük. Fakat bu· rası teknoloji parkı ilan edilince izmit'e kaydık. İzmit'te de alanın tarım· sal alan ve yarı yarıya konut alanı ol· duğu için Yalova'ya taşımayı kararlaş· tırdık. Buranın müracaatlarını yaptık. Zemin etüt çalışmalarına kadar gel· dik. Organize sanayi bölgesini Yalo· va'da kurduk. Hayırlı olsun!" dedi. ı Türk Prysmian,Türkiye'nin500 BüyükSanayi Kuruluşu Listesinde76. Sırada ürk Prysmian Kablo ve Sistemleri A.Ş., İstanbul Sanayi Odası'nın açıkladığı "Türkiye'nin 500 Büyük Sa· nayi Kuruluşu" raporunda 76. sırada yer aldı. Türk Prysmian Kablo ve Sisgelişimlerini takip eden "İlk 500 Bili· şim Şirketi" araştırma sonuçlarına göre de 37. sırada yer almıştı. Türk Prysmian Kablo, Aynı araştırma kap· samında "Üç Büyük İl Dışı Merkezli İlk temleri A.Ş, yakın zaman önce açıkla· 10 Bilişim Şirketi" kategorisinde Türnan birçok araş- kiye birincisi, tırmada da ön ~ PRVSMIAN "Telekomüni· sıralarda yer al· W cAeLes & svsTEMs kasyon Altyapı mıştı. Türkiye İh· Donanımı Gelir· racatçılar Meclisi'nin 2002 yılından beri yaptığı "Türkiye'nin En Büyük 1000 İhracatçısı" araştırmasının 2008 yılı sonuçlarına göre 81. olan Türk Prysmian Kablo, bilişim sektö· ründeki gelişmelere ayna tutan ve bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin 8 tersane • eylül·ekim 2009 !erinde" Türkiye üçüncüsü ve "Türki· ye Geneli Donanım İhracatı Gelirlerin· de" Türkiye ikincisi olmuştu. Firma, Fortune Dergisi tarafından düzenle· nen "Türkiye'nin En Büyük 500 Şir· keti" çalışmasında da 104. sırada yer almıştı. 1Tekneve Yatlarda KDV İndirimi !aştırma Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı'nın, Türk bayraklı tekne ve yatlar için KDV ve ÖTV'de indirimi getirecek olan or· tak çalışması Bakanlar Kuru· lu'nda imzaya sunuldu. Düzenle· menin yürürlüğe girmesiyle tekne ya da yat alanlar, yüzde 18 yerine yüzde 1 KDV ödeyecek, ÖTV ise sıfırlanacak. WiloGirlsOn Board, Deniz Kuvvetleri Kupasını Tamamlayan İlk BayanEkipOldu ilo Girls On Board, 17-20Temmuz tarihlerinde Türkiye Açık Deniz Yarış Kulübü (TAYK) tarafından bu yıl 38'incisi gerçekleştirilen Deniz Kuv· vetleri Kupası'nı tamamlayabilen ilk bayan ekip oldu. Türkiye'nin en zorlu yat yarışlarından biri olan ve bu yıl 38'incisi düzenlenen Deniz Kuvvetle· ri Kupası, 22 Temmuz Perşembe gü· nü Alaçatı Babylon'da düzenlenen ödül töreni ile sona erdi. 17-20 Tem· muz tarihleri arasında gerçekleşen ve toplam 3 etaptan oluşan yarışta 69 tekne yelken açtı. 4 gün süren yarış· ta, Wilo Pompa Sistemleri A.Ş.'nin sponsorluğunu yaptığı Girls On Board ekibi, IRC.4 sınıfında tüm etapları ba· şarıyla tamamlayan ilk ve tek bayan ekip oldu. ı
HER TÜRLÜ GEMİ DON GÜVERTE ÜSTÜ VE GÜVENLİK MALZE www.baskandenizcilik.com Rıhtım Cad.Yuva Sk.Nuhoğlu İş Hanı No:8/2 Tophane/İST. Tel:0212 245 59 02-245 37 63 Fax:0212 245 37 63
Dr. Sedat Karabulut Sağlık, Emniyet. Çevre Uzmanı www.umbrellaturkey.com Emniyetsiz Durum ve Davranışlar U • • lkemizde her yıl binlerce insan iş kazaları sonucu hayatını kaybetmektedir. Yine iş kazaları sonucu on binlerce çalışan sakat kalmakta ve milyarlarca dolar bedeli olan maddi hasarlı kazalar olmaktadır. Bu kazaların azaltılabilmesi için, işletmeler uzman personel istihdam etmekte, çalışanlarına eğitim vermekte veya danışmanlık hizmeti satın almaktadırlar. İşyerlerinde "Risk Analiz"leri yapılmakta, onlarca prosedür ve talimat hazırlanmaktadır. Tehlike kaynaklarının zararlı etki oluşturup oluşturmadığını tespit edecek pahalı ölçümler yapılmaktadır. İşletmede var olan tehlikelerden korunmak için uygun kişisel koruyucu malzemeler satın alınmakta ve çalışanlara kullanmaları için dağıtılmaktadır. Bütün bu çabaların sonun10 tersane • eylül-ekim 2009 da ulaşılmak istenen temel hedef ise kazaların engellenmesidir. Yukarıda saydığımız çalışmalar, iş kazalarının azaltılması için gerekli şartlar olmakla beraber, yeterli değildir. Bir işyerindeki kazaların engellenebilmesi için temelde iki şeyin mutlaka ortadan kaldırılması gerekir; bunlar, "Emniyetsiz Durumlar" ve "Emniyetsiz Davranışlar"dır. Emniyetsiz Durumlar... İşletmelerde karşılaştığımız "Emniyetsiz Durumlar"ın çoğunluğu yapısal problemlerden kaynaklanır ve çözümlenmesi için bütçe gerekir. örneğin konteynır taşımacılığının yapıldığı limanlarda, ağır tonajlı yükler nedeniyle liman zemininde oluşan çöküntüler ile sık karşılaşılan çukurlar, çok ciddi kazaların oluşmasına zemin hazırlayan emniyetsiz durumlardır. Veya gemi ve yatların inşa edildiği tersanelerde kötü aydınlatılmış çalışma alanları, kapalı alanlarda patlayıcı gazların birikmesi veya kötü elektrik sistemi, ölümlü kazaları tetikleyen emniyetsiz durumlardır. Bu tür yapısal sorunlar çoğunlukla mühendislik yöntemleri ile çözümlenir. Sorunun çözümü için gerekli proje hazırlanır ve bütçesi sağlandıktan sonra da iş bitirilir ..Çukurlar kapatılır, aydınlatma direkleri ve/ya lambaları yenilenir, kapalı alan havalanması yeterli hale getirilir veya elektrik sistemi değiştirilir. Ancak "Emniyetsiz Davranışlar"ın düzeltilmesi bu kadar kolay değildir. Emniyetsiz Davranışlar ... İngilizce'de, "Behavior Modification" diye tanımlanan şey, istenmeyen davranışların değiştirilmesi ve bunun yerine olumlu davranışlar oluşturulmasıdır. İş Sağlığı ve Emniyeti çerçevesinde emniyetsiz davranışları örneklemek gerekirse, yüksekte çalışırken emniyet kemeri takmamak, baret kullanmamak, kapalı alanda kaynak yapmadan önce patlayıcı gaz kontrolünü ihmal etmek veya yüksek gerilim ile çalışırken yeterli izolasyonu sağlamamak örnek olarak verilebilir. İstenmeyen davranışların ortadan kaldırılması ve bunların olumlular ile değiştirilmesi, sadece bütçe değil, ayrıca zaman ve gerçek bir kararlılık ister. Yetişkinlerde davranış değişikliği oluşturma dinamiklerini tartışmadan önce davranışlarımızın kökenlerine kısa bir bakış yapmakta fayda görüyorum. Davranışlarımızın Kökeni... Davranışlarımızın iki temel kökeni olduğu söylenir. Bunlar, kalıtsal olarak getirdiğimiz bazı özelliklerimiz,
içgüdülerimiz ve çocukluğumuzdan itibaren içinde bulunduğumuz doğal çevre içinde öğrendiklerimizdir. Günlük davranışlarımızın şekillenmesinde, değer yargılarımızın yanında, içinde bulunduğumuz ortam şartlarının (iklimin) belirleyici olduğuna inanılır. Kalıtsal olarak getirdiklerimiz ve içgüdülerimiz ile çocukluktan itibaren yaşayarak öğrendiklerimiz "Değer Yargılarımızı" oluşturur. örneğin erkekler ağlamaz, kemer takmak delikanlıya yakışmaz veya bana bir şey olmaz olguları, içinde yaşadığımız toplumda çok sık karşılaştığımız değer yargılarıdır. Davranış bilimciler bir insanın değer yargılarını değiştirmek için harcanması gereken enerji ve zamanın kişiden kişiye değiştiğini ama genel olarak bunun çok zor olduğunda hemfikirdirler. Oluşması ve pekişmesi yıllar alan bu yargılar kolay kolay değişmez. İşletmelerde emniyetsiz davranışları değiştirmek için, çalışanların ortalama değer yargıları hakkında bir fikir sahibi olmak ve genel yaklaşımı buna göre şekillendirmek gerekir. Ancak daha doğru olan, günlük davranışlarımız üzerinde etkisi olduğuna inanılan diğer parametre, yani işletmede var olan emniyetsiz davranışları destekleyen iklim değiştirilmelidir. İşletmedeki İklim çok Önemli... Sağlıklı ve emniyetli çalışma iklimi, işletme sahiplerinin ve temsilcilerinin yetki ve sorumluluk alanları içindedir. Kendisine bağlı olarak çalışan personelin emniyetsiz davranışlarında değişiklik olmasını isteyen bir iş sahibi veya işletmenin yöneticisi, öncelikle kendisi doğru tutum ve davranışlar sergilemek zorundadır. Gürültülü bir alana giren yönetici kulaklığını takmamış veya kimyasal gazların bulunduğu bir ortama maske kullanmadan giriyorsa, bu konuda çalışanlarına söyleyeceği hiçbir şey etkili olmayacaktır. İşletmelerde emniyetsiz davranışların azalması ve bunların emniyetli davranışlara dönüşebilmesi için gerekli ilk şey "Yönetici Rol Modeldir" kavramını vurguladıktan sonra, yetişkinlerde davranış değişikliği yaratabilmek için ihtiyaç duyduğumuz diğer şeylere geçebiliriz. Yetişkinler de çocuklar gibi, yeni bilgiler öğrendikleri zaman yeni davranışlar sergilemeye temayüllü olurlar. Ancak yetişkinler çocuklardan farklı olarak, ne öğreneceklerini seçme özgürlüğüne daha çok sahiptirler. Yetişkin eğitimi için ilgilerini çekmeyi başarabilmeniz gerekir. Eğitim materyalinin ve eğitim verilen ortamın uygun olması gerekir. Çalışma vardiyasından daha yeni çıkmış kırkelli işçinin, küçücük ve havasız bir ortama tıkıldıktan sonra, satırlarca yazıyı okur gibi anlatan bir eğitmeni dinlemesini ve verdiği bilgileri anlamasını beklemek gerçekçi değildir. Bilgi olmadan davranış değişikliği oluşturmak da mümkün değildir. Yetişkinler, ihtiyaç duydukları bilgiyi öğrenmeye temayüllü olurlar. Örneğin kimyasal gazların bulunduğu bir ortamda çalışan işçiler, kimyasallardan korunma yöntemlerine ilgi duyarken, gürültülü ortamlarda çalışanlar hangi tip kulaklığı, nasıl kullanmaları gerektiği konusuna ilgi duyarlar. Yıllık sağlık kontrolleri sırasında olumsuz sonuçların çıktığı işitme testleri veya yükselmiş karaciğer enzimleri, çalışanları doğru davranışlara zorlayabilir. Ancak on beş yıllık meslek hayatımda, ne örnek davranışlar sergileyen yöneticilerin, ne verilen eğitimlerin ne de olumsuz çıkan sağlık testlerinin, çalışanlarda görülen emniyetsiz davranışları tam ve kalıcı olarak düzelttiğini gördüm. Bütün bunlara ek olarak, prensipleri önceden açıklanmış, herkesin mutabık olduğu kuralları olan ve bu kuralların herkese eşit olarak uygulandığı bir ödül-ceza sistemi olmadan, işletmelerde olumlu yönde davranış değişikliğini destekleyecek bir iklim yaratılamıyor. İşletmede herkes, emniyetsiz davranışları engellemek ve emniyetli davranışları da desteklemekle görevlidir. Bunu en iyi şekilde yapan kişiler ödüllendirilmelidir. Tam tersi olarak emniyetsiz davranışlar sergilemekte ısrar eden kişiler de cezalandırılmalıdır. Ödül ve cezanın şeklini belirlerken, işletmede çalışan kişilerin genel değer yargıları göz önünde tutulmalıdır. Yazımızı bitirmeden önce önemli bulduğum bir gözlemi paylaşmak isterim. İşletmelerde, emniyetsiz davranışların azalması ile ilgili projeyi başlatmaya çoğunlukla şirket üst yönetimi karar verir. Değişim kararının verilmiş olması ve gerekli bütçenin onaylanması bir başlangıçtır. Ancak bu başlangıcın olumlu olarak sonuçlanması, sıklıkla orta kademe yöneticilerin konuya olan desteğine bağlıdır. Çünkü işletmenin büyüklüğüne göre üretim mühendisi, formen veya şef gibi orta kademe yöneticiler, emniyetsiz davranışları sergileyen çalışanlarla doğrudan ve sürekli iletişim halindedir. Onlar için birinci derecede rol modeldir. Ayrıca ödülceza sisteminin sağlıklı olarak işletilebilmesi için de kilit kişilerdir. İşletmede görülen emniyetsiz davranışların engellenmesinde çok büyük rol oynarlar. Başarılı olmak isteyen üst düzey yöneticiler, bu işlere başlamadan önce orta kademe yöneticilerini ikna etmeli ve yanına almayı başarabilmelidir. tersane • eylül-ekim 2009 11
~knik PaslanmazÇelikleriçin •• • KAYNAK YONTEMLERI Can ODABAŞ Askaynak Pazarlama Hizmetleri Şefi Tozaltı Kaynağı Yöntemi T ozaltı kaynağı yöntemi, yüksek ısı girdirilerine ve yavaş soğuma hızlarına izin veren paslanmaz çeliklerin kaynağında kullanılabilir. Tozaltı kaynağında kullanılan toza bağlı olarak kaynak metalinin OD (a) Kare ~ızlı Küt Alın Birleştirme Kaynal!ı silisyum içeriği diğer kaynak yöntemlerindekine oranla biraz daha yüksek olabilir; ki bu durum ferrit içeriğinin 4 FN'den düşük olması durumunda sıcak yırtılma ve çatlama eğilimini artırır. Kaynak metalinin tamamen östenitik yapıda olması ya da düşük t y :r (b) Tek Taran, -v· Kaynak A(lzı ile Alın Birleştirme Kaynallı (Kök YOksekll!li içeren) 4. Bölüm oranda ferrit içermesi gereken durumlarda tozaltı kaynağı yönteminin kullanılması önerilmez. Buna karşılık, kaynak metalinde 4 FN'den daha fazla ferrit bulunmasına izin verilen uygulamalarda yüksek kaliteye sahip kaynak dikişlerinin elde edilmesi mümkündür. Şekil l'de, tozaltı kay- [\/7 ( c) Tek Taran, ·v· Kaynak A!lzı İle Alın Birleştirme Kaynağı (Kök Yüksekliği İçermeyen) 5-10° Eğim ---ıı~ f X + DO ( d) çııt Taran, •v• Kaynak Al!zı ile Alın Birleştirme Kayna!lı (e) Tek Taran, -V- ve •u• Kaynak A!lzı ile Alın Birleştirme Kayna!lı Şekil 1: Tozaltı kaynağında kullanılan alın bağlantı şekilleri 12 tersane • eylül-ekim 2009 (f) Tek Taraflı ·u· Kaynak A!lzı İle Alın Birleştirme Kaynal!ı
nağı yöntemi ile gerçekleştirilen alın birleştirme uyulamalarına ait kaynak ağzı tasarımları yer almaktadır. 8 mm kalınlığa kadar olan parçalar üzerinde tek paso ile gerçekleştirilen kaynak uygulamalarında yüksek kaliteye sahip kaynak dikişleri, kök açıklığı bırakılmadan ve uygun bir altlıkla birlikte küt alın kaynağı ağzı kullanılarak elde edilebilir (Şekil la). 16 mm kalınlığa kadarki parçalar üzerinde iki paso ile gerçekleştirilen kaynak uygulamalarında da kök açıklığı bırakmadan çalışmak mümkündür. Ancak bu durumda, kaynak altlığı kullanılmadığı için birleştirilecek olan yüzeylerin birbirlerine iyice yaklaştırılmış olması gerekmektedir. Bu türdeki kaynak ağzı tasarımının en büyük avantajı çok az hazırlık gerektirmesi ve uygun nüfuziyetli, yüksek kaliteli kaynak dikişlerinin elde edilmesine olanak sağlamasıdır. Kalınlığı 8 mm ve üstündeki parçaların, belirli bir kök yüksekliğine sahip "Tek Taraflı V" kaynak ağzı ile gerçekleştirilen tek pasolu alın kaynağı uygulamalarında, erimeyen altlıklar kullanılmalıdır (Şekil lb). Endüstriyel uygulamaların büyük bir çoğunluğunda kalınlığı en fazla 3238 mm olan malzemeler kullanılır. Kök yükseklikleri ise 3.2 ile 4.8 mm arasında değişmektedir. Parça kalınlığının 16 mm'yi aştığı durumlarda, altlık kullanılmadan gerçekleştirilen iki pasolu kaynak uygulamalarında da bu bağlantı şeklinden yararlanılır. Birinci paso bağlantısının "V" şeklindeki bölümünde gerçekleştirilir (Şekil lb). Parça daha sonra ters çevrilerek atılan ilk paso arka paso konumuna getirilir. Bu konumda iken bitirme pasosu bağlantının düz tarafından ve ilk pasonun köküne iyice nüfuz edecek şekilde gerçekleştirilir. Çift pasolu kaynak uygulamalarındaki kök yüksekliği yaklaşık olarak 9.5 mm'dir. Şekil ld'de gösterilen "Çift Taraflı r-6.4mm 1 19.1 mm ! L 6.4mm Şekil 2: 304 kalite paslanmaz çelik için tipik bir çift tarafıl "V" bağlantısı 1. Paso: 700 Amp, 33 Volt 6.8 mm/sn kaynak hızı 2. Paso: 950 Amp, 35 Volt, 5.1 mm/sn kaynak hızı Güç kaynağı: DC Kutuplama: Doğru kutuplama Elektrod cinsi ve çapı: 308 kalite (4.8 mm) Toz cinsi: Nötr V" kaynak ağzı ve kaynak sırası ile ilgili bilgiler Şekil 2'de gösterilmektedir. Şekil lf'de yer alan "Tek Taraflı U" kaynak ağzı da sık kullanılan bir tasarım şeklidir. Bağlantının ters tarafında genellikle küçük boyutlu ve elle hazırlanan bir kaynak altlığı kullanılır. Kök pasodan sonra, "U" formundaki oyuğun her sırasının 2 paso ile oluşturulmasına özen gösterilerek doldurulması önerilir. Kaynak ağzının her iki tarafını bağlayan tozaltı kaynağı pasosundan cürufun temizlenmesi sırasında büyük zorluklarla karşılaşılabilinir. ince kesitli paslanmaz çeliklerin kaynağında DC güç üniteleri sık olarak kullanılır. Kalın parçalarda hem AC hem de DC kullanılabilse de daha çok DCile çalışması tercih edilir. Kullanılan kaynak akımları, karbon çeliklerinin kaynağında kullanılan akım değerlerinin % 80'i seviyesindedir. Tek pasolu kaynak teknikleri genellikle% 40 -% 60'Iık bir seyrelme ile gerçekleşir. Bu oran çok pasolu kaynak uygulamalarının kullanılması ile azaltılabilir. Tozaltı kaynağı, gözle görülür derecede uzun bir zaman aralığı süresince sıvı halde kalabilen, geniş hacimli bir erimiş metal oluşturur. Erimiş haldeki bu metalin katılaşana kadar desteklenmesi ve konumunun akmadan korunması gerekmektedir. En sık kullanılan kaynak altlıkları eriyen ve erimeyen altlıklar olmak üzere ikiye ayrılır. Paslanmaz çeliklerin kaynağındakullanılan erimeyen altlıkların başında bakır altlıklar gelmektedir. Eğer bakırdan üretilen plakalar soğutma çubuğu olarak kullanılıyorsa, bakırın eriyerek tane sınırlarına doğru nüfuz etmemesi için gerekli olan önlemlerin alınmış olması gerekmektedir. Bakır altlıklarındaki kanatlara ait ölçüler Şekil 3'te belirtilmiştir. Bakır altlıkların yerine, bazı uygulamalarda seramik altlıklar da kullanılabilir. Eriyebilen türdeki metalik altlıklatersane • eylül-ekim 2009 13
teknik 12.7 mm -1 L 0.51 - 1.52 mm 1-6.4-19.lmm Şekil 3: Paslanmaz çeliklerin tozaltı kaynağında kullanılan bakır altlıklara ait kanal ölçüleri rın kullanıldığı uygulamalarda, kaynak, paslanmaz çelik altlığın içine doğru nüfuz eder ve onunla birlikte erir. Bunun sonucunda kullanılan altlık, gerçekleştirilen bağlantının geçici veya kalıcı bir parçası haline gelir. Tozaltı kaynağı, genellikle düz pozisonda yapılır. Bu sayede kaynak dikişi kenarları çok düzgün olur ve kolay çalışma olanağı sağlanır. Bazı durumlarda kaynak işlemi çevresel ve belirli bir eğime sahip bağlantılar oluşturacak şekilde de gerçekleştirilebilir. Şekil 4'te eğimli yüzeylerin kaynak dikişi üzerindeki etkileri şematik olarak gösterilmektedir. Tozaltı tozları, eritilmiş ve aglomere edilmiş tozlar olmak üzere iki gruba ayrılır. Eritilmiş tip tozlar camsı bir görünüme sahip olup, tozu oluşturan elementlerin yüksek sıcaklıklarda eritildikten sonra toz taneleri oluşturacak şekilde parçalanması ile elde edilir. Aglomere edilmiş tozlar ise tozu oluşturan elementlerin uygun bir bağlayıcı ile karıştırıldıktan sonra pişirilmesi ile elde edilir. Bazı aglomere edilmiş tozların kullanılması ile çeşitli alaşım elementlerinin kaynak metaline eklenebilmesi mümkün olmaktadır. Bu alaşım elementlerinin başında krom, nikel, molibden ve niobyum gelmektedir. Yapısında hiçbir alaşım elementi içermeyen tozlar "Nötr Tozaltı Tozları" olarak adlandırılır. "Nötr" terimi göreceli bir kavram olup, kaynak metalinin alaşımı, kullanılan nötr } Y7 t S? }~~ (b) ' Elt:ktrocl ,~--- . ,ı '-----'-------' Ğd ·@_.:.-..·. (c) <•> Şekil 4: (a) Yatay konumda düz kaynak, (b) Hafif meyilli yüzeyde aşağıdan yukarıya doğru kaynak, (c) Hafif meyilli yüzeyde yukarıdan aşağıya doğru kaynak 14 tersane • eylül-ekim 2009 tozdan bir miktar etkilenerek değişime uğrar. AWS A5.9'da listelenen analiz aralıkları kaba değerlerden oluşmaktadır. Kimyasal analizin kaynak kalitesine ve servis yapabilirliğini yakından etkilemesi nedeni ile belirtilen bu değişim aralıkları kaynak dikişinde her zaman tolere edilmeyebilir. Kontrolü elde tutmak için uygulanan kaynak tekniği, tozun alaşım içeriği ya da diğer uygun değişiklik· ler, dolgu metali analizindeki değişimleri dengeleyecek şekilde yapılmalıdır. Kaynak işlemlerinin başlatılması aşamasında sık olarak kullanılan iki yöntem aşağıda belirtilmiştir: Sürterek Başlama Bu teknikte tel, iş parçasına doğru sürülür ve bu sırada araba da hareket etmeye başlar. Taşıyıcı arabanın iş parçasına olan rölatif hareketi nedeniyle, tel eriyerek parçaya değince yapışma problemi ile karşılaşılmaz. Geri Çekerek Başlama Bu teknikte tel, iş parçasına doğru yavaş yavaş ilerler; bu arada toz ile kaplanır. Kaynak başladıktan sonra tel bir an için geri çekilir ve daha sonra tekrar ters yönde, yani parçaya doğru hareket ederek ileriye doğru bir tel beslemesi sağlanır. İnce kesitli paslanmaz çeliklerin kaynağında bu yöntemin kullanılması önerilmez. Ark oluştuktan sonra bazı parametrelerin kontrol edilmesi çok önemlidir. Kaynak akımı en önemli parametredir. Bunu kaynak gerilimi izler. Kaynak hızındaki değişimler belirli bir şablona göre ayarlabilir. Eğer hız yükseltilirse, kaynak dikişinin dayanımı azalır, buna karşılık hız azaltılırsa, elde edilen dayanım daha yüksek olur. Bütün bunların yanında, kaynak hızı nüfuziyet derinliği üzerinde de etkili olmaktadır. ...
UNIKAL KALİBRASYON ve DANIŞMANLIK L TD. ŞTİ. UNIKAL Kalibrasyon ve Danışmanlık Ltd. şirketi, Uniservice Group bünyesi altında özellikle Denizcilik ve Endüstri sektörlerinde yapılan ölçümlerin Ulusal / Uluslararası ölçüm standartlarında izlenebilirliğini ve güvenebilirliğini sağlamak amacıyla, kurulmuş bir kalibrasyon ve test laboratuarıdır. Özellikle zaman kavramının Denizcilik Endüstrisi için çok önemli bir unsur olduğunun bilincinde olan firmamız, konusunda eğitimli ve tecrübeli personeli, günümüzde en üst seviyedeki teknolojik donanımıyla sizlere en kısa sürede hizmet verebilecek şekilde yapılanmıştır. Kalibrasyonu yapılacak cihazlar, tesisinizden alınarak, sertifikası hazırlanan ürünler, tesisin ize en kısa sürede bırakılacaktır. UNIKAL bünyesinde sizlere sunulan hizmetler aşağıdadır. ~rY EJ Basınç Kalibrasyonu Sıcaklık Kalibrasyonu Boyut Kalibrasyonu U/ T/ 1{Ullage-Temperature-lnterface) Dedektör Kalibrasyonu Portatif Toksit / Oksijen Tekli Gaz Dedektörü Kalibrasyonları Portatif Çoklu Gaz Dedektörü Kalibrasyonları Sabit Gaz Dedektörü Kalibrasyonları Gaz Maskesi Sızdırmazlık Testi 1 ,t I PVValfTestl Unikal Kalibrasyon ve Danışmanlık Ltd. Şti. --- Tuzla Kimya Sanayicileri Organize Sanayi Bölgesi, Melek Aras Bulvarı, Organik Cadde, No:7 Tuzla/ İSTANBUL Tel: (0216) 593 27 40 Faks: (0216) 593 27 42 unikal@uniservice.com.tr sales@uniservice.com.tr
büyüteç UNIKAL Unikal Kalibrasyon ve Test Laboratuvarı İki sene önce kurulan UNİKAL Kalibrasyon ve Test Laboratuvarı, akreditasyon işlemlerini tamamlamak üzere ... Denizcilik endüstrisine kimyasal malzeme ve güvenlik ekipmanları sağlayan Uniservice Grup'un bünyesinde iki sene önce kurulan Unikal Kalibrasyon ve Danışmanlık Tic. Ltd. Şti. laboratuvarlarında "Basınç Kalibrasyonu ve Sertifikasyonu", "Sıcaklık Kalibrasyonu ve Sertifikasyonu", "Uzunluk ve Kumpas Kalibrasyonu ve Sertifikasyonu", "Portatif Taksit/Oksijen Tekli GazDetektörü Kalibrasyonları ve Sertifikasyonu", "Portatif Çoklu Gaz Detektörü Kalibrasyonları ve Sertifikasyonu", "Sabit Gaz Detektörü Kalibrasyonları ve Sertifikasyonu", "U/T /1 (UllageTemperature-ınterface) Tank Ölçüm Cihaz Kalibrasyonu ve Sertifikasyonu", "Gaz Maskesi ve Silindiri Sızdırmazlık ve Basınç Testi ve Sertifikasyonu" ile "PV Valf Test ve Sertifikasyonu" hizmetleri veriliyor. Laboratuvar, dünyada kalibrasyon konusunda kabul görmüş üst düzey markaların cihazlarına sahip. Sıcaklık laboratuvarında -30/+260 °C'ye kadar hizmet verebilen sıcaklık banyoları, +1100°C'ye kadar hizmet verebilen kuru fırınlar, multimetreler, referans probları bulunuyor. Basınç laboratuvarında -1/+700 bar'a kadar hizmet verebilen kalibratörler mevcut. Ayrıca gaz dedektör laboratuvarında kullanılan referans gazlar var. Unikal, dünyaca ünlü Calgaz/ Airliquide'in Türkiye tedarikçisi. Gaz dedektörü kalibrasyonları, doğrulukları bağımsız 16 tersane • eylül-ekim 2009 laboratuvarlarca onaylanmış bu gazlarla yapılıyor. Basınç kalibrasyonları ise dünyaca ünlü Keller basınç kalib· ratörleriyle gerçekleştiriliyor. Sıcaklık kalibratörleri ve referans probları Amatec ve Fluke markalı. Boyutsal kalibrasyonda Mitutoyo referans mastan ve şerit metreler bulunuyor. TÜRKAK'a bu sene başvuru yaptıklarını belirten Unikal Kalibrasyon ve Danışmanlık Genel Müdürü Enis Uzunoğulları, kısa bir süre sonra, TÜRKAK'tan akreditasyon alarak denizcilik sektörüne akreditasyonlu olarak hizmet veren tek ve ilk kalibrasyon firması olacaklarını belirtiyor. Yakın bir gelecekte, müşterilerinin Unikal Laboratuvarları sayesinde denizcilik sektöründe tüm kalibrasyon ihti· yaçlarını tek bir noktadan karşılayabi· lecek ekipman ve akreditasyona sahip olacağını dile getiren Uzunoğulları, laboratuvar hakkında şu bilgileri veriyor: "Gaz dedektör kalibrasyonu konusunda Türkiye'de henüz bir ak· reditasyon bulunmadığı için kalibrasyon yapan firmalar genellikle bir markanın temsilcisi durumundalar ve ka· librasyon işlemlerini bu boşluktan istifade ederek, temsilcisi oldukları markanın onayını kullanarak yapıyorlar. Unikal de bugüne kadar, Türkiye'de tek yetkili temsilcisi ve distribü· törü olduğu BW Technologies/Honeywell markasının onayını kullanarak kalibrasyon işlerini yürütüyordu. Gaz dedektör kalibrasyonu konusunda birçok markanın tesis ve eğitimli personel kullanımı sınırlı; ve biz de daha çok deneyim ve profesyonelliğe ihtiyaç olduğunu gördüğümüzden, Unikal Kalibrasyon Laboratuvarı'nın kabiliyetlerini denizcilik sektörünün ihtiyaçları doğrultusunda genişlettik. Umuyoruz ki yakın bir tarihte gaz dedektör kalibrasyonu, akreditasyon kapsamı altına alınarak daha emin ellere teslim edilir. Çünkü burada bah· settiğimiz tamamen insan hayatıyla ilgili bir konu." "Türkiye'de tank ölçüm cihazlarına (U/T/1) laboratuvar ortamında ka· librasyon ve düzeltme işlemi yapan ilk ve tek firmayız. Genellikle endüstriyel kalibrasyon yapan firmalar bu cihazların sadece sapmalarını ve belirsizliklerini müşteriye bildiriyorlar. Biz, bu işleme ek olarak cihazın mini· mum sapma yaşaması işin gerekli ayarlamaları ve teknik servisini de la· boratuvar bünyesinde yapıyoruz" '
TERM□(MAKiNA Türkiye nin ilk, özel sektör ağır makina fabrikası Merkez Balabandere Cad. No. 3 İstinye 34460 İstanbul Tel. 0212 323 17 43 Faks 0212 323 17 48 Fabrika 1.Organize Sanayi Bölgesi Beyköy DÜZCE Tel. 0380 553 711O (1O hat) Faks 0380 553 7120 e-posta: termomakina@termomakina.com
uygulama & röportaj DearsanTersanesi'nde 1 FS Uygulamaları earsan Gemi inşaat Sanayi A.Ş, Savunma Sanayi Müsteşarlığı ile Ağustos 2007'de imzaladığı sözleşme kapsamında, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın harekat ihtiyacının karşılanması amacıyla Yeni Tip Karakol Botları da inşa ediyor. Bu projeyle birlikte yüksek askeri standartlara uygun kalitede ve kapasitede üretim yapabileceğini kanıtlayan Dearsan Tersanesi, malzeme temin ve yönetimi, planlama, dokümantasyon ve proje maliyetleriyle ilgili iş süreçlerini de aynı vizyonla yürütebilmek için Kurumsal Kaynak Planlaması çözümü olarak IFS Uygulamalarını kullanma kararı aldı. Şirketin Askeri Projeler Koordinatörü Taner Akkaya, "Tanker ve römorkör inşa edip, bunları AB'ye ihraç edebilecek kapasitede ve yetenekte olmanız, askeri proje yapabileceğiniz anlamına gelmez" diyor; "Silahlı Kuvvetler ile iş yapmak çok yüksek standartların yanında çok iyi dokümantasyon ve kalite -kontrol ister. Ayrıca harp gemilerinin inşasında ciddi bir malzeme akışı var ve bu, bir ticari gemi ile kıyaslanamaz boyutlardadır. Entegre Lojistik Destek (ELD)sis18 tersane • eylül·ekim 2009 teminin isterleri kapsamında gemide kullanılan bir vidayı, bir cıvatayı dahi tanımlı tutmamız, bu malzemeleri belli yerlerde stoklamamız, arızalara çok kısa sürede müdahalede bulunmamız gerekir." öne Dearsan, yürüttüğü projelerin artması ve vizyonunun genişlemesiyle birlikte tersanesini yeni baştan kurdu. Böylece bütün kapalı alanlar, lojistik destek alanları, idari bina ve bilgisayar altyapısı yenilendi. öte yandan Taner Akkaya, değişen bu vizyonun, bilgisayar sisteminin temel direği Dearsan Askeri Projeler Koordinatörü Taner Akkaya olacak bir Kurumsal Kaynak Planlaması sistemine ihtiyaç doğurduğunu vurguluyor: "Daha önce tanker ve römorkör üretimimizde malzeme ve dokümantasyon akışını, standartların takip ve kontrolünü manuel olarak gerçekleştiriyorduk. Ancak özellikle tersanenin büyümesi ve gemi inşa kapasitesinin artmasıyla, malzeme temin ve yönetimi, planlama, dokümantasyon ve proje maliyetleri konusunda sıkıntılar yaşanmaya başlanmıştı. Bilhassa Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na yapılmakta olan askeri gemilerin isterlerinin yüksek olması bu gemilerin dizaynı, planlanması, imalatı ve kalite test süreçlerinin entegre bir sistemde yürütülmemesi sebebiyle birimler arası iletişim ve sağlıklı veri akışı noktasında sıkıntılar yaşamamamıza sebep oluyordu." Dearsan'ın her bir gemi için hazırlaması gereken doküman sayısı 500'ü geçiyor ve her doküman da ortalama 4 ila 8 revizyondan sonra son haline geliyor. Bu nedenle Dearsan bir revizyon takip sistemine ihtiyaç duyuyordu. Akkaya bu konuda şunları söylüyor: "Askeri gemi yapı-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=