Tersane Dergisi 10. Sayı (Eylül-Ekim 2009)

teknik 12.7 mm -1 L 0.51 - 1.52 mm 1-6.4-19.lmm Şekil 3: Paslanmaz çeliklerin tozaltı kaynağında kullanılan bakır altlıklara ait kanal ölçüleri rın kullanıldığı uygulamalarda, kaynak, paslanmaz çelik altlığın içine doğru nüfuz eder ve onunla birlikte erir. Bunun sonucunda kullanılan altlık, gerçekleştirilen bağlantının geçici veya kalıcı bir parçası haline gelir. Tozaltı kaynağı, genellikle düz pozisonda yapılır. Bu sayede kaynak dikişi kenarları çok düzgün olur ve kolay çalışma olanağı sağlanır. Bazı durumlarda kaynak işlemi çevresel ve belirli bir eğime sahip bağlantılar oluşturacak şekilde de gerçekleştirilebilir. Şekil 4'te eğimli yüzeylerin kaynak dikişi üzerindeki etkileri şematik olarak gösterilmektedir. Tozaltı tozları, eritilmiş ve aglomere edilmiş tozlar olmak üzere iki gruba ayrılır. Eritilmiş tip tozlar camsı bir görünüme sahip olup, tozu oluşturan elementlerin yüksek sıcaklıklarda eritildikten sonra toz taneleri oluşturacak şekilde parçalanması ile elde edilir. Aglomere edilmiş tozlar ise tozu oluşturan elementlerin uygun bir bağlayıcı ile karıştırıldıktan sonra pişirilmesi ile elde edilir. Bazı aglomere edilmiş tozların kullanılması ile çeşitli alaşım elementlerinin kaynak metaline eklenebilmesi mümkün olmaktadır. Bu alaşım elementlerinin başında krom, nikel, molibden ve niobyum gelmektedir. Yapısında hiçbir alaşım elementi içermeyen tozlar "Nötr Tozaltı Tozları" olarak adlandırılır. "Nötr" terimi göreceli bir kavram olup, kaynak metalinin alaşımı, kullanılan nötr } Y7 t S? }~~ (b) ' Elt:ktrocl ,~--- . ,ı '-----'-------' Ğd ·@_.:.-..·. (c) <•> Şekil 4: (a) Yatay konumda düz kaynak, (b) Hafif meyilli yüzeyde aşağıdan yukarıya doğru kaynak, (c) Hafif meyilli yüzeyde yukarıdan aşağıya doğru kaynak 14 tersane • eylül-ekim 2009 tozdan bir miktar etkilenerek değişime uğrar. AWS A5.9'da listelenen analiz aralıkları kaba değerlerden oluşmaktadır. Kimyasal analizin kaynak kalitesine ve servis yapabilirliğini yakından etkilemesi nedeni ile belirtilen bu değişim aralıkları kaynak dikişinde her zaman tolere edilmeyebilir. Kontrolü elde tutmak için uygulanan kaynak tekniği, tozun alaşım içeriği ya da diğer uygun değişiklik· ler, dolgu metali analizindeki değişimleri dengeleyecek şekilde yapılmalıdır. Kaynak işlemlerinin başlatılması aşamasında sık olarak kullanılan iki yöntem aşağıda belirtilmiştir: Sürterek Başlama Bu teknikte tel, iş parçasına doğru sürülür ve bu sırada araba da hareket etmeye başlar. Taşıyıcı arabanın iş parçasına olan rölatif hareketi nedeniyle, tel eriyerek parçaya değince yapışma problemi ile karşılaşılmaz. Geri Çekerek Başlama Bu teknikte tel, iş parçasına doğru yavaş yavaş ilerler; bu arada toz ile kaplanır. Kaynak başladıktan sonra tel bir an için geri çekilir ve daha sonra tekrar ters yönde, yani parçaya doğru hareket ederek ileriye doğru bir tel beslemesi sağlanır. İnce kesitli paslanmaz çeliklerin kaynağında bu yöntemin kullanılması önerilmez. Ark oluştuktan sonra bazı parametrelerin kontrol edilmesi çok önemlidir. Kaynak akımı en önemli parametredir. Bunu kaynak gerilimi izler. Kaynak hızındaki değişimler belirli bir şablona göre ayarlabilir. Eğer hız yükseltilirse, kaynak dikişinin dayanımı azalır, buna karşılık hız azaltılırsa, elde edilen dayanım daha yüksek olur. Bütün bunların yanında, kaynak hızı nüfuziyet derinliği üzerinde de etkili olmaktadır. ...

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=