Tersane Dergisi 31. Sayı (Aralık 2013)

tersane • aralık 2013 19 deniz yoluyla taşımacılık daha fazla tercih edilmektedir [2]. Bu nedenle, deniz yolu ile taşımacılıkta ihtiyaç duyulan gemilerin yapımı için gemi inşa sanayinin önemi büyüktür. Dün- yadaki teknolojik gelişmeler, ülkeler arası yoğun rekabete paralel olarak gemilerin tipi, büyüklüğü, hızı, yük kapasitesi değişmiştir. Dünya ticaret hacmindeki artış- lar, uluslararası kuruluşların uygu- lamalarındaki değişiklikler, mevcut gemi filolarını eskimesi ve hurdaya ayrılması ile doğan yeni gemi inşa talepleri, piyasadaki likidite bol- luğu, navlun piyasalarındaki yükse- liş, Çin’in sağladığı yüksek ticaret hacmi, özellikle cevher talebinin yüksek seyretmesi gibi nedenlerden dolayı gemi inşa sektöründe 2002- 2007 yılları arasında büyük bir talep patlaması yaşanmıştır. Yalnız 2008 yılında yaşanan ve tüm dünyayı etkileyen ekonomik kriz ve daha sonraki ekonomik durgunluk sebe- biyle gemi inşa sanayindeki talep azalmıştır. Bu çalışma ile ülkemizin özellikle Karadeniz Bölgesi’ndeki gemi inşa sanayisinin durumunu ortaya koymak, sorunlarını ele almak ve bu sorunların çözümüne yönelik fikir üretmek amaçlanmıştır. Bu bağ- lamda Karadeniz Bölgesi gemi inşa sanayisi incelenmiş ve stratejik bir bakış açısı ile ele alınmıştır. Çalışma kapsamında konuya ilişkin literatür taraması yapılmış, bölgedeki sektör temsilcileriyle görüşülmüştür. Gerek literatür taraması gerekse gerçek- leştirilen yüz yüze görüşmelerden elde edilen bilgiler doğrultusunda Karadeniz Bölgesi gemi inşa sana- yisine yönelik değerlendirmelerde bulunulmuştur. 2. Dünya Gemi İnşa Sanayine Genel Bir Bakış Dünya gemi inşa sektöründe 2003 ile 2008 yılları arasında verilen yeni gemi siparişlerinin değeri toplam 800 milyar $ seviyesine ulaşmış, bu siparişlerin yarıya yakını 2007 Kore’de 13,6 milyon, Japonya’da 8,1 milyondur. Gemi inşa sektöründe lider konumda olmalarına rağmen Çin ve Güney Kore’nin ciddi handi- kapları vardır. Çin’deki tersanelerde 2011 yılında inşa edilen gemilerin % 63’ünü kuru yük gemileri oluş- turmaktadır. Bu ülkede inşa edilen gemi tiplerinin az oluşu Çin’i kuru yük gemisi piyasasına bağımlı hale getirmiştir. Buna karşın konteyner offshorevessel piyasasında lider konumda olan Güney Kore’nin inşa ettiği gemi tipleri ise çok çeşitlilik arz etmektedir [3]. Gemi inşa sana- yinde faaliyette bulanan ülkelerin 2012 yılında inşa ettiği gemileri (CGT) ve aktif olan tersane sayıları Şekil 2’de verilmiştir [3]. yılının sekizinci ayında verilmiştir. 1996-2012 yılları arasında dünyada verilen yeni gemi siparişlerinin gemi tipleri ve maliyetleri Şekil 1’de veril- miştir [3]. Gelişen teknoloji ve değişen ihti- yaçlara bağlı olarak son yıllarda dünyada üretilen gemi tipleri değiş- mektedir. 2011 yılında sipariş edilen gemilerin 2/3’ünü özel gemiler oluş- turmaktadır [3]. Dünya tersanelerine verilen yeni gemi siparişlerinin GT olarak ülkelere ve yıllara göre dağı- lımı Tablo1’de verilmiştir [7]. 2011 yılı sonunda aktif olan ter- sane sayısı Çin’de 153, Japonya’da 48, Güney Kore’de 22’dir. 2012 yılında teslim edilen yeni gemi CGT olarak Çin’de 18,9 milyon, Güney Şekil 1: Dünya genelinde 1996-2012 yılları arasında verilen gemi siparişleri ve maliyetleri Şekil 2: 2012 yılında ülkelere göre faaliyette olan tersane sayısı ve teslim edilen gemi (CGT)