Tersane Dergisi 31. Sayı (Aralık 2013)

tersane • aralık 2013 27 temin adı, koruyucu gaz olarak aktif gaz olan karbondioksit kullanıldı- ğında MAG, koruyucu gaz olarak argon gazı kullanıldığında da MIG olarak isimlendirilir. MIG-MAG yönteminin, elektrod değişimleri için harcanan ölü zama- nın ortadan kaldırılması; kaynak başlangıç ve bitişinde sıkça karşılan gözenek, krater çatlağı hatalarının önüne geçilmesi; yarı otomatik olan bu yöntemin kaynakçılar tarafından uygulanması; farklı kaynak ark çeşit- leri ile çalışılması; örtülü elektrod- lara nazaran koçan kaybının olma- ması; örtüdeki yanma ve sıçrama kayıplarının az olması nedeniyle toplam maliyetler hesaplandığında bazik elektroda göre ekonomik bir yöntem olması gibi avantajları var- dır. Full-otomatik taşıyıcı sistemlere ve kaynak robotlarına adaptasyonun mümkün olması nedeniyle tersa- nelerde en çok kullanılan yöntem olmuştur. Yapılan araştırmalar sonuncu, alüminyum ve alaşımlarının kay- nağı, yüksek alaşımlı çelikler, gemi çelikleri, bakır ve alaşımlarının kaynağında kaynak teknolojisinin son dönemi, gaz altı (MIG-MAG) yöntemidir. Yöntemin en avantajlı özelliklerinden bir tanesi de ürettiği- miz bu yöntemde ilave metal olarak kullanılan masif ve özlü teldir. Özlü tel ile yapılan kaynak yöntemi içi öz diye adlandırılan ve örtülü elekt- rotların örtüsü görevini gören bir madde ile doldurulmuş boru şeklinde kullanılan kaynak yöntemidir. Yurt operatör sadece kumanda panelinden üretimin akışkanlığını kontrol eder. Uygulanan Kaynak Yöntemleri Daha önceleri insan gücüne bağlı olarak çalışan tersanelerde, belirli bir tonajda kaynak tekniğinin gelişmesi ve yeni kaynak yöntemlerinin uygu- lamasıyla son dönemlerde üretim hız kazanmış artık aynı tonajlı gemiler üç ay gibi kısa bir sürede inşa edilip denize indirilmektedir. Kaynakçı faktörünün dikiş kalitesi üzerinde etkisini azaltmak için günü- müz teknolojisinde otomatik veya mekanize kaynak yöntemleri diye isimlendirilen Toz altı kaynağı ve Mig Mag kaynağı yoğun bir şekilde kullanılmaya başlamıştır. Örtülü Elektrot ile yapılan Ark Kaynağı Çelik konstrüksiyon, makine ima- latı, vagon imalatı, demir doğrama uygulamalarında, tersane sektöründe farklı özelliğe ve örtü karakterine sahip elektrot çeşitleri kullanılmak- tadır. İçlerinden en çok kullanım ala- nına sahip bazik elektrotlardır. Gemi inşa sektöründe yoğun bir şekilde kullanılan bu elektrotun en önemli özelliği düşük hidrojen içeriğine sahip olmasıdır. Sahip olduğu yüksek mekanik özellikleri, darbeye yüksek dayanım göstermeleri, dinamik zor- lamalarda istenilen teknik özellikleri göstermesi nedeniyle tersanelerde ilk kullanılan kaynak yöntemidir. Bazik elektrodlar kullanılmadan önce kesinlikle 300 °C’lik fırınlarda kurutulmalı ve 150 °C’lik bekletme fırınlarına alındıktan sonra termos- larla sıcak olarak kullanılmalıdır. Bazik elektrod tersane uygulamala- rında genellikle; armuz-sokra kay- naklarında, foundation, menhol, boru birleşimlerinde ve çelik tekne-teçhiz kaynaklı imalatlarında kullanılır. MİG-MAG Kaynağı MIG-MAG kaynağında ark, ilave tel görevi yapan ergiyen bir elekt- rod ile iş parçası arasında yanar. Koruyucu gaz olarak karbondioksit, argon, helyum gazı kullanılır. Yön- Kaynak Robotlarını Kullanımı Örtülü Elektrodla Ark Kaynağı Prensip Şeması