Tersane Dergisi 33. Sayı (Haziran 2014)

tersane • haziran 2014 27 Murat Birecik: “2003-2008 yılları arasında Türkiye bir rüya gördü. O rüyayı unutalım! Tek cidarlı tankerlerden çift cidarlı tankerlere geçme zorunluluğunun yarattığı bir patlamaydı o.” tür gemilerde sac işçiliği fazla değil, gemi boyları 80-90 metre civarında dolayısıyla tüm tersanelerde bunu yapabilirsiniz. Sac işçiliği az olduğu için Çin’le de rekabet edebilirsiniz. 10 bin DWT’luk bir tankerin mali- yeti Türkiye’de 30 milyon euro’yu buluyor. Çin’deki tersaneler buna 25 milyon euro fiyat veriyor. Dolayı- sıyla bu alanda rekabet edemezsiniz. Ama bu tür özel gemilerde ekipman listesi (maker list) zaten belli; Çin de siz de aynı yerden alacaksınız. Sac işçiliği de az olunca rekabet ede- biliyorsunuz. Avrupa tersanelerine göre fiyatlarımız iyi durumda. Kalite olarak da Türk tersanelerinin kendini ispatladığına inanıyorum. Bu arada Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın da tersanelere ciddi desteği var. Türk Donanması için yapılacak tüm gemiler Tuzla’daki askeri yeterlilik sertifikası olan ter- sanelere veriliyor. Bu projelerdeki yerli katılım payı da yüzde 50’den yüzde 70’lere çıktı. Dolayısıyla burada yabancı makine üreticileri yani biz devre dışı kalıyoruz. Vere- bileceğimiz ürünler kısıtlı kalıyor. Bu da yerli üreticilere büyük fayda sağlayacaktır. TÜLOMSAŞ Gemi Makineleri Yetkili Satıcısı Murat Birecik: Gemi inşa sanayii ile ilgili konu- şurken, öncelikle şunu sormak lazım: Tersaneler ve Gemi İnşa Genel Müdürlüğü’nün Hasan Nai- boğlu ve Yaşar Duran Aytaş zama- nında Türk Loydu’na sipariş ettiği “Tersaneler Master Planı” nerede? Orada, “Türkiye’de 100 tane değil 300-400 tane tersane olması lazım” diye bir sonuç cümlesi vardı. Bugün görüyoruz ki, bu yanlışmış. “Deniz kenarlarını dolduralım ve birilerine satalım” hep onun peşindeyiz… Türkiye’de gemi inşa sektörü- nün önü çok açık. Çünkü Türkler çok akıllı insanlar. Mesela şu anda Türkiye’de niş bir tersane var: Ada Tersanesi. Ada Tersanesi, şu anda offshore destek gemisi kabuğu yapıyor, Norveç’e çift kafalı ara- balı vapur yapıyor, balıkçı gemisi kabuğu yapıyor. Tersane Sahibi Adil Erkoç Bey’le anahtar teslim offshore destek gemisi inşaatı konusunda bir el sıkışması yaptık. Tersanenin kontra garanti sorunu yok, 30 milyon euro’ya kadar refund garantisi vere- bilecek. Refund garanti çok önemli, çünkü yurtdışından gelen paraya karşı, gemi üzerindeki ipoteği kabul etmiyor parayı yollayan karşı banka. Türkiye’deki bir bankadan refund garantisi istiyor, orada bir sorun yok. Yani Türkiye’de şu anda tersanelerin bankalar nezdinde veya uluslararası finans kuruluşları nezdinde itibarları çok yüksek. Dolayısıyla Türkiye’de şu anda, offshore destek gemisi inşa- atının önü açık. 2003-2008 yılları arasında Tür- kiye bir rüya gördü. O rüyayı unu- talım! Tek cidarlı tankerlerden çift cidarlı tankerlere geçme zorunlu- luğunun yarattığı bir patlamaydı o. Bunu da çok güzel başardık. Lakin bunun sonunda bazı tersaneler iflas etti, bazıları da iflas ertelemesi talep etti. Çünkü onlar açığa (spekülatif) gemi yapma sevdasına girdiler. Mesela Römorkör konusunda, Türkiye dünyanın en büyük römor- kör ihracatçısı. Boğaziçi Denizcilik, Sanmar ve Uzmar gibi firmalarımız römorkör üretimi ve ihracatı konu- sunda son derece başarılı. Kendile- rini tebrik etmemiz gerekiyor. Gemi inşa sanayiinde tüm dün- yada brokerlik önemli bir unsur. Maalesef bazı tersaneler broker’in payına hakkaniyet göstermiyor. Ama brokerleri de bu işin ayrılmaz bir par- çası olarak görüp kabul eden tersane- ler, başarıyla faaliyetini sürdürüyor. Başarılı tersanelerin bir diğer özel- liği de tersane sahipleri işin başında. Gemi inşaatı, müdürlerle yönetile- cek bir iş değil. Başarılı tersanelerin hangisine bakarsanız, patron işin başındadır. ARMAK Denizcilik Firma Sahibi Arif Gündüz: Biz Tuzla Bölgesi’nde faaliyet gösteriyoruz. Dolayısıyla sektöre Tuzla açısından bakıyorum. Tuz- la’daki tersanelerin durumu iyi değil. 4-5 sene önceye göre iş kapasitesi yüzde 80-90 azaldı. Biz Tuzla’daki yan sanayii olarak yaşıyoruz bunu. Yalova’daki Tersaneler Bölgesi’nde işlerin çok parlak olduğunu duyu- yoruz, görüyoruz. Zaten Tuzla’daki büyük tersanelerin çoğu da Yalova’da yer almaya başladılar. Tuzla’daki yan sanayi olarak, Tuzla’daki tersanele- rin tamamen Yalova’ya kaydırılacağı ile ilgili de duyumlar alıyoruz. Şu anda yan sanayide bütün sana- yiciler yüzde 80-90 eleman çıkardılar yaklaşık yarısı da kapattı, başka sek- törlere yöneldiler. Firma sayısı fazla, iş az, dolayısıyla fiyatlar düşüyor. Yalova’da durum iyi ama Tuzla’da istikbal görmüyorum. Askeri proje- leri alabilen tersaneler haricindeki tersaneler ya boş ya da tamir-bakım yapıyor.