Tersane Dergisi 57. Sayı (Temmuz-Ağustos 2018)

Tersane / Temmuz-Ağustos 2018 27 tersanedergisi.info M2 borulamasında M1 den farlı olarak boru üzerinde oluşan gerilmeleri azaltmak için gerilme yoğunluğuna bağlı olarak U tipi genleşme noktaları eklenmiş ve yine türbin bağlantı nozullarındaki yük ve moment değerlerini istenilen seviyeye getirebilmek için borulama türbin çev- resinde dolaştırılmıştır. Bu sayede boru üzerinden türbine iletilen yük ve momentin uzatılan boru üzerinde kalması istenmiştir. Stres mühendisi için boru üzerindeki gerilme oranı azami %80 - %90 aralığında kalması boru ve tesis güven- liği için tercih sebebidir. Gerilme oranını istenilen seviyede tutabilmek için boru desteklerinin yerleşimi, borulama üzerinde belli aralıklarla U tipi borulama olan omega dengeleyicisi ya da lyra dengeleyicisi yapılması temel olarak esnekliği sağlamada maliyet açısından da ilk tercih sebebidir. Sonraki tercih olarak da boru üzerinde esnekliği sağlamak için kompansatör kullanılır. Şekil 5’te, M1-420 ve M2-720 düğüm noktaları için sürekli yüklerin (SUS) uygulandığı durum için analiz sonuçlarına göre maksimum gerilmenin olduğu değerler gözükmektedir. Hesaplanan değerler, izin verilen değerin altında olduğundan iki borulama modeli için de sürekli yüklerin uygulandığı durum için borunun esnekliği iste- nilen değer aralığında olduğu görülmektedir. Maksimum değerler düğüm noktaları M1-420 için gerilme oranı %59,7 iken M2-720 için gerilme oranı %64,3 tür. Ancak Şekil 6’da iki model durumu için ısıl yükler(EXP) uygulandığı durumda M1-960 düğüm noktası için hesap- lanan değeri ile izin verilebilir değer arasında ciddi fark olduğu gözükmektedir. M2-580 noktası için ise hesaplanan gerilme değeri izin verilen değerinin altında gözükmekte- dir. M1 için sistem borulaması ısıl yükler için uygun bir Tablo 3. Analiz hesaplamaları için kullanılan yük durumları Şekil 5. M1 ve M2 için boru üzerinde sürekli yüklerden (SUS) oluşan maksimum gerilme değerleri Şekil 6. M1 ve M2 için boru üzerinde ısıl yüklerden oluşan maksimum gerilme değerleri Düğüm Noktaları fa (N.) fb (N.) fc (N.) Kuvvetler Kontrolü ma (N.m.) mb (N.m.) mc (N.m.) Momentler Kontrolü 2071 Mutlak Metot Limitler 6000 3000 3000 4000 5600 4000 3(HYD) 6504 -353 108 10.841 -78 245 9 0.438 4(OPE) 18936 -32434 11787 108.113 7432 3568 25785 64.462 5(SUS) 4345 816 88 7.242 -61 199 -552 1.381 6(EXP) 14591 -33250 11699 110.833 7492 3369 26337 65.843 3030 Mutlak Metot Limitler 6000 3000 3000 4000 5600 4000 3(HYD) 5395 632 -449 8.991 186 -167 -414 1.034 4(OPE) 51005 173298 20741 577.661 -9161 10193 -130172 325.430 5(SUS) 3263 -539 -336 5.439 142 -115 153 0.384 6(EXP) 47742 173837 21077 579.457 -9304 10308 -130325 325.813