Tersane Dergisi 57. Sayı (Temmuz-Ağustos 2018)

28 Tersane / Temmuz-Ağustos 2018 tersanedergisi.info MAKALE borulama oluşturmazken, M2 için sistem borulamasının yeterli esnekliğe sahip olduğu gözükmektedir. Maksimum değerler için M1-960 için gerilme oranı %1870,4 iken M2-580 için gerilme oranı %93,8’dir. M1 için boru üzerindeki gerilme oranının bu kadar yük- sek çıkmasının sebebi boru tasarımının mevcut yerleşim içerisinde en az maliyetli ve en düzgün borulamaya sahip olmak amacı ile yapılmasıdır. Şekil 7’de M1-2071 düğüm noktası için türbin bağlantı noktasında hidrostatik yükler (HYD), çalışma sırasındaki yükler (OPE), kalıcı yükler (SUS), ısıl yükler (EXP) için hesaplanan kuvvet ve moment değerleri ile izin verilebilir kuvvet ve moment değerleri gözükmektedir. Hidrostatik yük ve sürekli yükler için nozul bağlantısı için izin verilen değerleri aşmazken, çalışma sırasındaki yükler ve ısıl yük- ler için izin verilen değeri kuvvet ve moment değerlerini fazlasıyla aşmaktadır. M1 model durumu için hem boru üzerindeki gerilme- lerde hem de türbin nozul bağlantısındaki yük ve moment değerleri izin verilen değerlerin üzerindedir. M2 model durumu için ise boru üzerindeki gerilme oranları izin verilen değer aralığında yer alırken türbin bağlantısı üze- rindeki yük ve moment değerleri izin verilen değerlere iki model durumu karşılaştırıldığında oldukça yaklaşmıştır ancak istenilen değerler yakalanamamıştır. İzin verilen değerlere ulaşmak İçin türbin bağlantısı üzerinde oluşan yükün sebebini bulmak gerekmektedir.M2 için yapılan çalışmalarda boru üzerine U tipi borulamalar eklenmiş ve boru destek yerleri olabildiğince boru üzerinden iletin yükün boru destekleri üzerinde kalacak şekilde yerleştiril- meye çalışılmıştır. Çözüm yolu da yine ilk başta belirtildiği gibi boru tasarımından geçmektedir. Düğüm Noktaları fa (N.) fb (N.) fc (N.) Kuvvetler Kontrolü ma (N.m.) mb (N.m.) mc (N.m.) Momentler Kontrolü 2071 Mutlak Metot Limits 6000 3000 3000 4000 5600 4000 3(HYD) 4661 -298 24 7.769 -8 -117 257 0.643 4(OPE) 14085 -17835 20375 67.916 -5308 57939 28764 103.463 5(SUS) 4259 -268 -464 7.098 416 -2357 270 4.210 6(EXP) 9826 -17566 20839 69.463 -5725 60296 28494 107.672 3030 Mutlak Metot Limits 6000 3000 3000 4000 5600 4000 3(HYD) 4661 205 -296 7.769 -21 -648 -190 1.158 4(OPE) 8607 18502 1635 61.675 3586 26772 -30684 76.711 5(SUS) 4259 40 -321 7.098 -403 -2120 -4 3.786 6(EXP) 4349 18462 1956 61.540 3989 28893 -30680 76.700 Tablo 4. M2 için hesaplanan türbin bağlantı noktaları kuvvet ve moment değerleri tablosu Şekil 7. M1-2071 düğüm noktası için türbin bağlantı noktasında oluşan farlı durumlardaki yükler Şekil 8. M2-2071 düğüm noktası için türbin bağlantı noktasında oluşan farlı durumlardaki yükler