Tersane Dergisi 64. Sayı (Ağustos 2020)

26 Tersane / Ağustos 2020 tersanedergisi.com.tr TEKNİK GEMILERDE SEYIR FENERI SISTEMLERI NAVIGATION LIGHTS A ydınlatma her türlü aracın gece sürüşü için çok önemli bir konudur. Karayolu araçları için, bir yan- dan yolun aydınlatılması, bir yandan da araçların kendi aydınlatmalarına sahip olması gerekmektedir. Araçların birbirlerinin seyirlerine mani olmayacak, kaza tehlikesi yarat- mayacak tipte aydınlatmalara sahip olmaları gerekmektedir. Örneğin karşı yöndeki araç sürücüsünün gözünü alacak uzun ve ayarsız farlar gibi. Deniz araçları için ise, çok daha fazla ve karmaşık kural- lar dizisi mevcuttur. Gemiler ve diğer küçük araçlar için belli oranda ortak, boyut ve yapılarına göre ise değişebilen aydın- latma modelleri belirlenmiştir. Denizcilerin eğitimleri sırasında bu kurallar öğretilmekte ve hatasız uygulanması için üzerinde durulmaktadır. Gemilerde seyir fenerleri, geminin gittiği rotayı ya da önünü aydınlatmak için kullanılmazlar. Seyir fenerleri tek bir amaca hizmet ederler, kazaları önlemek. İlk seyir feneri sistemi Amerika’ da 1838 yılında tanıtıldı ve bunu 1849 yılında İngiltere izledi. 1889’ da ise ilk uluslararası denizcilik konferansı yapılmış, deniz kazalarını engellemek için kurallar yayınlanmıştır. 1897 Yılında bu kurallar resmen uluslararası olacak şekilde düzen- lenmiştir. Seyir feneri ışıklarının renkleri İngiltere’ de geçerli olan kırmızı, beyaz ve yeşil olacak şekilde kabul edilmiştir. Günümüzde de bu renkler geçerlidir. Yürürlükte olan bu konudaki son kurallar 1972 yılında IMO’ nun “ Convention on the International Regulations for Preven- ting Collisions at Sea, 1972 (COLREGs) “ isimli toplantısında oluşturulmuş ve yayınlanmıştır. Bu regülasyonlar (Kurallar) 15 Temmuz 1977’ de mecburi olmuştur. Aslında bu toplantıda geçmişte oluşturulmuş regülasyonlar güncellenmiş, oluşan ihtiyaçlara göre düzenlenmiştir. COLREGs, 6 bölüm ve 4 ekten oluşan toplam 41 kural içermektedir. Deniz kazalarını önlemeye yönelik bu regülas- yonda seyir fenerleri sistemi de ayrıntılı olarak tanımlanmıştır. Gece seyirlerinde gemilerin birbirlerini görmeleri mümkün değildir. Bunun için seyir feneri ışıkları rehber olarak kul- lanılmaktadır. Elbette günümüzde gelişmiş cihazlarla seyir daha kolay ve ayrıntılı takip edilebilmektedir, fakat seyir fener sistemi en temel ve herhangi bir durumdan etkilenmeyecek güvenilir olarak kabul görmektedir. Gece birbirleri ile karşılaşan gemiler, seyir feneri renklerine ve birbirlerine olan uzaklık, yük- seklik mesafelerine göre yönünü, rotasını, seyirde mi, demirde mi olduklarını anlayabilmektedirler. CONTROL TECHNIC Elektrik Ltd. Şti. / Ömer Aydın