Gemi insanları, dünya ticaretinin can damarı olarak kabul edilen sektörde önemli roller üstlenirken karşılaÅŸtıkları çeÅŸitli zorluklarla da dikkat çekiyor. Cruise ve Mega yat sektörlerinin de Pandemi sonrası büyümesinin etkileri ile denizcilikte 2025 yılında 1,5 milyon gemi insanlarının denizde istihdam edilmesi bekleniyor. Vize politikalarının neden olduÄŸu sıkıntıların personel istihdamında ciddi sorunlara yol açtığını vurgulayan Camelot Maritime Genel Müdürü Gürbüz Can, ‘’Gemi Ä°nsanlarının gemiye katılımları ve yurda dönüÅŸleri için uluslararası seyahatler sırasında karşılaÅŸtıkları vize engellerinin kaldırılması, denizciliÄŸe ve ekonomiye ciddi bir katkı saÄŸlayacak.’’ dedi.
Gemi insanlarının karşılaÅŸtıkları sorunlar münferit hadiselerin ötesinde genel bir durum halini almıştır. Yurtlarına iade edilemeyen Gemi Ä°nsanları zaman zaman kontrat sürelerinin çok üzerinde gemilerde çalışmak zorunda kalmaktadır. Avrupa'da, 2020 yazında sınırlı turizm faaliyetlerinin yeniden baÅŸlamasıyla birlikte, AB üyesi olmayan Gemi Ä°nsanlarının vize iÅŸlemlerinde bazı iyileÅŸmeler kaydedilmiÅŸse de hala büyük zorluklar yaÅŸanmaktadır. AB Schengen Bölgesi'ne seyahat eden Gemi Ä°nsanlarının çoÄŸu için konsoloslukların sınırlı kapasiteleri ve karmaşık baÅŸvuru süreçleri büyük engeller oluÅŸturmaktadır.

Uluslararası Gemi Operasyonlarının Sürdürülebilir Olması
Denizcilik sektöründeki sivil toplum örgütlerinin etkili lobileri sayesinde Gemi Ä°nsanlarının vize sorunlarını en aza indirmeye yönelik ileri görüÅŸlü politikalar geliÅŸtiriliyor. Denizci bir ülke olarak, Ä°ngiltere'nin denizciler için vize aramaksızın “ok to board” yazısı ile Ä°ngiltere limanlarında gemiye katılacak Gemi Ä°nsanlarına seyahat imkânı sunması, sektördeki personel deÄŸiÅŸim krizinin yönetilmesinde önemli bir örnektir. Bu politikalar, Gemi Ä°nsanlarının gemiye katılımlarını ve yurtlarına dönüÅŸlerini kolaylaÅŸtırarak sektörün karşı karşıya olduÄŸu zorlukları hafifletmeye yardımcı olmaktadır. Konuya iliÅŸkin açıklamalarda bulunan Gürbüz CAN, ‘‘Gemi iÅŸletmelerinde vize sorunlarının azaltılmasına yönelik ileri görüÅŸlü politikalar, denizcilik sektöründe önemli bir adım olarak kabul ediliyor. Sivil toplum örgütlerinin etkin lobi çalışmaları, denizcilerin uluslararası gemi operasyonlarını sürdürülebilir hale getirmek için önemli rol oynamaktadır.’’ dedi. CAN, bu çalışmaları memnuniyetle karşıladığını belirterek, Gemi Ä°nsanlarının gemiye katılış, yurtlarına dönüÅŸ süreçlerinin kolaylaÅŸtırılması konusunda STK’ların dayanışmasını vurgulayarak, Gemi Ä°nsanlarımızdan uluslararası arenada daha fazla faydalanabilmemiz için daha fazla STK’ların daha fazla çalışması, güç birliÄŸi yapması ve çözüm üretmesi gerektiÄŸini belirtti.

‘’Vize Sorunlarıyla Mücadele Ä°çin Kanıt Gerekiyor’’
Gemi iÅŸletmeleri, uluslararası alanda vize sorunlarıyla etkin bir ÅŸekilde mücadele edebilmek ve kalıcı çözümler bulabilmek için bakanlıklara doÄŸru ve detaylı bilgiye dayalı raporlar sunma çaÄŸrısında bulunuyor. Schengen ülkelerindeki vize baÅŸvurularının aracı kurumlarla yaÅŸanan sorunlarıyla ilgili belgelerin sunulması gerekliliÄŸini belirten CAN, ‘‘Schengen ülkelerinde vize baÅŸvuruları sırasında yaÅŸanan aracı kurumlarla ilgili sorunlar, sektör temsilcileri tarafından belgelenmiÅŸ durumda. Bu konuda doÄŸru ve detaylı bilgiye dayalı raporların bakanlıklara sunulması, mevcut yasal düzenlemelerin iyileÅŸtirilmesi, daha adil ve etkin bir vize süreci için gerekli yükümlülüklerin oluÅŸturulması gerekiyor. Mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde firmaların haklarını korumada yetersiz kalması, Gemi Ä°nsanlarının vize iÅŸlemlerinde zorluk yaratıyor.’’ ÅŸeklinde konuÅŸtu.

YeÅŸil Pasaport ve Vize Kolaylığı ÇaÄŸrısı
Denizci Ülke Denizci Millet kampanyası kapsamında 1 milyon amatör denizci eÄŸitirken, profesyonel denizcilerimiz için halen uluslararası seyahat sorununu ortadan kaldıramadığımızı belirten Camelot Maritime Genel Müdürü Gürbüz CAN, bu sorunu çözmek için ilgili tüm STK’lar ile destek vermeye hazır olduklarını belirtirek ÅŸu iki çözüm önerisini ilettirken: “Sadece Sektörün bir kademesindeki insanlara YeÅŸil Pasaport talep edilmesini doÄŸru bulmuyorum ve desteklemiyorum” dedi:
1- Son beÅŸ yıl içerisinde 3 yıl deniz hizmetini ve denizcilik ÅŸirketlerinde hizmetini belgeleyen Gemi Ä°nsanlarına YeÅŸil Pasaport saÄŸlanabilir.
2- Son beÅŸ yıl içerisinde 3 yıl deniz hizmetini belgeleyen Gemi Ä°nsanlarına ve denizcilik ÅŸirketlerinde hizmetini belgeleyen Gemi Ä°ÅŸletme yetkililerine vize kolaylığı saÄŸlanması için ilgili devletlerle anlaÅŸma yoluna gidilebilir.
Bunların haricinde Yurtdışı uçuÅŸ personelinin yabancı Ülkelere seyahatlerinde uygulanan prosedür ve vize kolaylığının incelenerek aynı uygulamaların Gemi Ä°nsanlarına da saÄŸlanabilir.
Bunların çok zor ÅŸeyler olmadığını ancak Türk denizciliÄŸi önünde çok büyük engel olduÄŸunu vurgulayan CAN, “Bu milli meselenin çözümünde rol alacak herkesin ülke denizciliÄŸine ve ekonomisine ciddi katkı saÄŸlanmasında payı olacağını belirtmek isterim.” açıklamasını yaptı.
Türkiye’nin turizm sektöründe ve turizm personeli yetiÅŸtirme konusunda çok yol katettiÄŸini belirten Gürbüz CAN, “Turizm otelcilik, AÅŸçılık okulu mezunlarının ve otellerimizde çalışan tecrübeli turizm personelinin Cruise ve Mega Yat sektörü için bulunmaz bir cevher olduÄŸunu belirterek, seyahat sorunlarının aşılması daha çok Gemi Ä°nsanı istihdam etmemiz anlamına geliyor.

"Türk Denizcilerinin Önündeki Engelleri Kaldırmalıyız"
Gemi Ä°nsanlarının ülkeye ciddi döviz girdisi potansiyeli oluÅŸturduÄŸunu belirten ve aynı zamanda Türkiye Denizcilik Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi ve BaÅŸkan Yardımcısı olarak görev yapan Gürbüz CAN, Filipinli denizcilerin ülkelerine yıllık 10 Milyar USD üzerinde döviz girdisi saÄŸladıklarını dile getirerek bu sorunu denizciliÄŸin ve ekonominin geliÅŸmesine katkı saÄŸlayacak milli bir mesele olarak ele almamız gerektiÄŸini belirtti. Can, ‘‘Her yıl güverte ve makine bölümlerinden istihdam edilmek üzere 1100 uzak yol zabiti, 1000 zabit ehliyetini alıp profesyonel hayata atılıyor. Dolayısı ile seyahat engellerinin kalkmasının Türk armatörü ve iÅŸletmecisine istihdamla alakalı bir zarar getireceÄŸine inanmıyorum.’’ dedi.
Aksine seyahat engellerinin kalkmasının ülkemizde okullardan mezun olan öÄŸrencilerin staj sorununa da katkı saÄŸlayacağını inandığını belirten CAN, “Uluslararası Denizcilik var diyebilmemiz için Gemi insanlarımızın önünü açmalıyız ki, edindikleri tecrübeleri ve yenilikleri ülkemize daha fazla katma deÄŸer olarak sunmalarını saÄŸlamış olalım” dedi ve ekledi, ‘‘Tüm STK’ları konu ile ilgili çözüm önerileri üretmek üzere bir araya gelmeye davet ediyorum.’’